تنهایی پر هیاهو


نویسنده: بهومیل هرابال
مترجم: پرویز دوائی
به عنوان معروفترین اثر بهومیل هرابال شناخته می شود. هانتا، راوی و شخصیت اصلی کتاب سی و پنج سال از زندگی خود را پای دستگاه پرس کاغذ سپری کرده است. او هر روز کتاب هایی را که توسط رژیم کمونیست ممنوع شده اند و دستور انهدام آنها صادر شده است را از آرواره های مکانیکی دستگاه پرس نجات می دهد، آنها را به آپارتمان خودش می برد و در حالی که آبجو می نوشد مطالعه می کند. با توجه به حجم عظیم کتاب های انباشته شده در آپارتمانش، همیشه خطر سقوط کتاب ها و له شدن زیر آنها را متصور است و مجبور می شود برخی از آنها را ببخشد یا بفروشد. او همچنین با زوال کارش روبرو است چرا که درمقایسه با نیروهای جوانی که از آخرین تکنولوژی دستگاه پرس استفاده می کنند او دیگر بازدهی در این شغل ندارد. هرابال این کتاب را در دوره ی حکومت کمونیستی چکسلواکی سابق نوشته است و بنابراین میتوان تنهایی پرهیاهو را استعاره ای از سرکوب فرهنگی چک در آن دوره دانست. البته این کتاب چیزی بیش از موضوع سرکوب را به تصویر می کشد. اینکه با وجود تمام زشتی های دنیایی که در آن زندگی می کنیم؛ چگونه و کجا می توان زیبایی را یافت.
هانتا نوشته های صاحب نظران را می خواند و زندگی تنها و خالی خود را با سخنان قصار آنها پر می کند و ذهن خود را از زیباترین و برترین نگرش ها و نظریه ها انباشته می کند. بهومیل در داستان از طنز پنهانی بهره میگیرد؛ گویی نویسنده دخالتی در این طنز نداشته و روند داستان و خود شخصیتها چنین موقعیتهایی را بوجود میآورند طنز موقعیت انتخاب راویِ اول شخص زاویه دید مناسبی برای خواننده ایجاد میکند و تمام لحظات تنهایی راوی برایش ملموستر میشود. بعضی از جملات مکرر تکرار میشوند که ترجیعبند داستان را میسازند. آنقدر که وقتی به «سی و پنج سال است که …» برمیخوری خستگی سی و پنج ساله را در تنات حس میکنی و جملهٔ دیگر: «آسمان عاطفه ندارد.» نویسنده اینگونه به روزها و سالهای زندگی اشاره میکند که از پشت هم میآیند و میروند بیهیچ تغییری.
هانتا تمام حواسش به عشقبازی با کتابهاست و آسمانش تکهای خاکستری است از حفرهٔ بالای زیرزمین، زیرزمین نموری که در آن کار میکند. دنیای هانتا پراز کتاب است،پر از ولع خوانش کتاب جمعآوری کتابهای قوی ادبی و فلسفی،گرچه دنیایش تکراری است اما این عشق به او شادی میبخشد، به زندگیاش روح میدهد و سرشاری عمیقی از خواندن کتابها.